Project Keppler

[Geert_1]

Binnenkort is het zo ver: ik zal eindelijk een huis kunnen betrekken waarin ik een aparte (doch kleine) kamer beschikbaar heb voor het bouwen van een modelspoorbaan! Ik heb in de voorbije jaren al wat geknutseld met kleine diorama's en tijdelijke computergestuurde banen in de woonkamer, maar de twee wil ik nu combineren in iets vasts. Ik heb geen ervaring met het bouwen van een grotere vaste baan en kom hier in de hoop middels jullie advies de meeste beginnersfouten in het ontwerp te voorkomen. De kamer is klein (285x240) en mijn dromen zijn groot, dus het was een hele klus een werkend plan te maken. Laat ik mijn wensen kort beschrijven:

- Het thema is Duitsland Epoche III, simpelweg omdat al mijn materieel in deze periode valt en het nu eenmaal prachtig is om stoom, diesel en elektrisch historisch verantwoord door elkaar te kunnen laten rijden :-).
- Omdat ik ook veel intercitymaterieel heb wil ik een geëlektrificeerde dubbelsporige hoofdlijn, liefst met station en als het even kan ook nog een zijlijntje voor de kleinere stomers.
- Ik wil de baan in modules bouwen om hem verhuisbaar te houden (hoeft niet naar beurzen of op standaardmodules aangesloten kunnen worden). Bovendien wil ik de module-overgangen zo ontwerpen dat ik in de toekomst in een eventueel grotere kamer m.n. de stations kan verlengen door er een extra module tussen te plaatsen.
- Ik houd van aardig druk en afwisselend treinverkeer, dus een schaduwstation lijkt me een must. Alles zal digitaal en computergestuurd gaan.
- Ik heb al een hoop Tillig Elite rails en wissels liggen dus daarmee wil ik het geheel ontwerpen.

Zie hier dan het plan:






Maximale stijging: hoofdbaan 3%, zijlijn 4,5%.
Minimale radius: R2 425mm (hoofdbaan), 390mm (klein stukje in het onzichtbare stuk van de zijlijn, verder ook R2).
Minimale hoogte: bijna overal 90mm of meer, tussen de zijlijnen komt op een plek 72mm voor.
Minimale loopruimte tussen modules: 50cm
Waar de deur openslaat (linksonder) komen twee uitneembare secties. Het zichtbare deel daar is optioneel (extra rangeermogelijkheid).


Enkele punten waar ik zelf nog over twijfel:

- Is een hellingspercentage van 4,5% te doen met korte treinen?
- Zijn de minimale radii voldoende? Ik ben m.n. onzeker over het stukje 390mm, dit spoor kan eventueel worden weggelaten, het bergstation heeft dan maar één aanrijspoor.
- Is 72mm hoogteverschil genoeg voor stoomtreinen?
- Zijn de stationssporen niet te kort?
- Is er genoeg ruimte voor mooie scenery? De goederensporen van het hoofdstation kunnen natuurlijk eenvoudig weg worden gelaten.
- Kan ik overal nog goed bij straks? Waarschijnlijk moet ik in de klimspiraal een mangat maken...

Barst maar los met jullie meningen en adviezen!

[Wim Corduwener]

Misschien heb ik dat gemist in je beschrijving, maar als je je kamer binnenkomt struikel je dan niet over de rails?
• Dat je je baan in modules gaat opbouwen vind ik niet eens zo’n gek plan. Het is denk ik alleen zaak dat je de overgangen van de ene naar de andere module zo natuurlijk mogelijk wegwerkt.
• Stationsporen en perronlengtes zijn op de meeste modelbanen (te) kort. Het hangt er natuurlijk ook vanaf hoe lang je treinen zijn.
• Voor mooie scenery is vast wel ruimte. Het hangt er natuurlijk ook vanaf wat je zelf wilt: een natuurlijk evenwicht tussen scenery en spoor, meer scenery dan spoor of meer spoor dan scenery. Als ik tunnels zie, dan zie ik ook bergen en heb je aardig wat ruimte voor scenery.
• Als hellingspercentage wordt meestal 3% aangehouden.
• Of je straks overal nog bij kunt is lastig te zeggen. Persoonlijk vind ik het niet prettig om over andere dingen heen te hangen als ik met het bouwen van mijn baan bezig ben. Als je tijdens je bouw de modules op wieltjes zet, dan wordt het misschien al een stuk makkelijker.

[Geert_1]

Dank voor de snelle reactie!

Misschien heb ik dat gemist in je beschrijving, maar als je je kamer binnenkomt struikel je dan niet over de rails?

Ik wil, zoals ik inderdaad in de startpost schreef, de rails daar uitneembaar maken. Het zichtbare gedeelte rails bij de deur is optioneel, want ik denk dat het erg onpraktisch zal zijn om een afneembaar stuk aangeklede baan te maken. Daar heb ik dan ook geen module getekend.

Als hellingspercentage wordt meestal 3% aangehouden.

Daar ben ik inderdaad van op de hoogte. Het was echter niet mogelijk overal op de zijlijn 3% aan te houden zonder met de hoogte t.o.v. de andere sporen in de knoei te komen. Daarom vroeg ik mij af of het met kortere treinen (max 4 donderbussen) nog mogelijk is of dat jullie dit sterk afraden.

Of je straks overal nog bij kunt is lastig te zeggen. Persoonlijk vind ik het niet prettig om over andere dingen heen te hangen als ik met het bouwen van mijn baan bezig ben. Als je tijdens je bouw de modules op wieltjes zet, dan wordt het misschien al een stuk makkelijker.

Mijn idee is inderdaad om de baan eerst helemaal technisch werkend te maken en daarna module voor module aan te kleden, eventueel in een andere ruimte. Ik ga zien of dit uiteindelijk werkt of niet!

[Dirk T]

Het was echter niet mogelijk overal op de zijlijn 3% aan te houden zonder met de hoogte t.o.v. de andere sporen in de knoei te komen. Daarom vroeg ik mij af of het met kortere treinen (max 4 donderbussen) nog mogelijk is of dat jullie dit sterk afraden.

Het ligt natuurlijk niet alleen aan wat je erachter hangt, maar vooral wat er voor zit.

Maar voor wat het waard is: sommige locs komen zonder sleep een 4,5% helling al niet meer op. Wil je weten of jouw locs het kunnen, dan is er maar één remedie: maak een proefhelling en probeer het.

Dan is er nog iets. De helling op komen is natuurlijk één ding. Maar met wat voor slijtage gaat het gepaard? Ik heb op beursdagen waar ik als treinendokter mocht zitten, best wat versleten tand- en wormwielen gezien. Navraag leerde me dat steile hellingen een veel voorkomende oorzaak zijn. De slijtage heb je dan overigens helling op en helling af.

Er is geen verbod op hellingen steiler dan 3%. Maar alleen de slijtage al maakt dat ik het op mijn baan niet wil.

[Geert_1]

Dat zijn allemaal zeer waardevolle adviezen, dank daarvoor! Na een beetje puzzelen blijkt dat ik de hellingspercentages flink kan terugbrengen door de aanrijsporen van het kopstation om te wisselen (vreemd dat ik daar niet eerder aan heb gedacht!). Het zichtbare gedeelte klimt daardoor nu met 2,8% en het onzichtbare aanrijspoor met 3,7%. Ik ga jullie advies opvolgen en middels een proefhelling kijken of mijn kleine stoomlocjes die helling kunnen nemen. Zie hier de aanpassing:




Wat denken jullie van het ontwerp als geheel? Gaat dit werken als een effectieve imitatie van de werkelijkheid en daarnaast als een leuke modelbaan?

[Pierre]

Ik vind het een heel indrukwekkend sporenplan Geert. Knap werk.

[Dirk T]

Dat is een flink sporenplan!

Als ik het goed zie komt de 3,7% helling in een r=42,5cm boog. Het nemen van een boog kost ook moeite, en dan is 42,5 gelukkig niet de krapste die er is maar erg ruim is die ook niet. In klimspiralen gebruiken we bijvoorbeeld het liefst r=60cm of groter.
Daarom is mijn advies wanneer je een proefhelling maakt, om dat geen volledig recht stuk te laten zijn maar ook een stuk r=42,5 erin op te nemen, en dan minstens 90 graden. Zou je met alleen een recht stuk testen, dan denk je straks dat het precies kan, en lukt het in de boog niet. En dan ben je niet blij.

Succes!

[Geert_1]

Hoi allemaal,

dank voor jullie bijdragen tot dusverre. Jullie adviezen en waarschuwingen hebben me wel aan het denken gezet. In mijn vrije middagje heb ik zojuist ook even met wat dozen geëxperimenteerd met de ruimte die ik over zal hebben en 50cm is inderdaad wel heel erg krap. Daarom heb ik - voor mijn doen dan - even totaal 'out of the box' gedacht en dit enkelsporige ontwerp gemaakt.

Voordelen:
- geen helix nodig en makkelijker in segmenten te bouwen
- maximale stijging 2,8%
- flauwere bochten en slankere wissels mogelijk op het zichtbare gedeelte
- meer ruimte voor scenery
- schaduwstation is in de toekomst (deels) te hergebruiken voor een grotere baan

Nadelen:
- hoogteverschil tussen het schaduwstation en zichbare station is door de afwezigheid van een klimspiraal slechts 100mm
- minder afwisselend treinverkeer
- misschien niet helemaal realistisch om intercity's over een enkelsporige lijn te laten lopen (is dat eigenlijk zo?)

Ben benieuwd wat jullie ervan denken!

[Michel Bikkel]

Heb je rekening gehouden met het feit dat je een keerlus hebt.... en gelijkspanning rijd?

in je 2de baan ontwerp zit 2 maal een keerlus dus dat niet heel moeilijk op te lossen, in het eerste was het veel moeilijker.

[Wim Corduwener]

- misschien niet helemaal realistisch om intercity's over een enkelsporige lijn te laten lopen (is dat eigenlijk zo?)

Ach weet je? Er zijn maar héél weinig modelspoorbanen die 100% realistisch zijn. Met het bouwen van een modelspoorbaan ben je altijd aan het worstelen met schaalverhoudingen, beschikbare ruimte en wat je wèl of niet op je baan laat rondrijden. Uiteindelijk gaat het erom waar jij je prettig bij voelt.
Ik heb nog nooit een InterCity op een enkelsporige baan zien rijden... maar wat geeft het?

[Dirk T]

Ik vind het een mooi sporenplan. Realisme heeft altijd grenzen, en modelspoor is altijd een compromis.
Maar op het traject Zwolle - Deventer rijden (reden?) Intercity's tussen Olst en Deventer enkelspoor. Dat kan dus realistisch.

Er zitten inderdaad een paar keerlussen in. Gelukkig zijn dat lange stukken, zodat je daar heel goed keerlusautomaten voor kunt gebruiken. De xTreme keerlus is heel goed en zeer betaalbaar, maar er zijn veel meer oplossingen. De xTreme keerlus heeft al bezetmelders aan boord, makkelijk voor je computerbesturing.

[Geert_1]

Mijn waarde forumgenoten,

De afgelopen twee weken heb ik flink getest met mijn locs en de uitkomst is dat ze geen enkel probleem hebben met hellingen tot 3,5%, zelfs in een 270 graden boog (verder kon ik niet gaan in de testopstelling). Misschien heb ik gewoon geluk met mijn lockeuze, of heeft dit te maken dat het allemaal locs van 5 jaar of jonger zijn? Hoe dan ook, na flink nadenken wil ik toch vasthouden aan de voordelen van een dubbelsporig station, omdat ik simpelweg houd van veel verschillende treinen die liefst tegelijk kunnen aankomen en vertrekken. Door de klimspiraal weg te werken ben ik gekomen tot het volgende ontwerp:





maximale stijging: 3,1% (zijlijn); 2,7% (hoofdlijn)
Veel meer ruimte om te bewegen:-)

Wat denken jullie ervan?

[Dirk T]

3,1% is natuurlijk ook niet ontzettend veel meer dan 3,0%. In het ergste geval heb je dan wat meer slijtage op de tandwielen in de overbrenging.

Als ik naar je plan kijk neem ik aan dat je een groot gat in het midden maakt om overal bij te kunnen?

En ga je nu twee schaduwniveau's aanbrengen?

[Raages]

Als ik dit zo allemaal doorlees zie ik toch dat van het eerste erg drukke en bijna onmogelijke ontwerp langzaam een rustiger en beter doordacht plan ontstaat.
Neem nooit teveel hooi op je vork, dat leidt snel tot teleurstellingen. Natuurlijk wil je het speel-element in je ontwerp niet afbreken, maar soms is het bedenken van een kortere trein met een ander uiterlijk een goed idee.
Ik heb eens een bijna verticale baan gezien, waarop iemand met twee locomotieven één zware wagon zigzaggend de helling op en af stuurde. Daar had hij zijn handen vol aan, want er was maar plaats voor 1 wagon achter het wissel. Dus steeds afkoppelen, 1 loc verzetten, dan de wagon, en dan de tweede loc. Daarna tufte het stel naar een volgend wissel op de helling. Ruimte? 2,5 x 0,4 m hoogte 1 m. Naar Amerikaans voorbeeld uit de bosbouw.
Dit even terzijde.
Deze baan biedt volgens mij voldoende mogelijkheden om er lang plezier van te hebben en ach, het kan natuurlijk altijd anders.